‘بانوی رود نیل’ عتیق رحیمی برنده جایزه بهترین فیلم بخش نسلها در جشنواره برلین شد
فیلم جدید عتیق رحیمی، نویسنده و فیلمساز افغان درهفتادمین جشنواره سینمایی برلین، جایزه بهترین فیلم در بخش “نسلها” را دریافت کرد.
جایزه “خرس بلورین” این جشنواره بینالمللی به “بانوی رود نیل” رسید.
این فیلم بر اساس رمانی با همین نام نوشته “اسکولستیک موکاسونگه” نویسنده رواندایی – فرانسوی ساخته شده است.
فیلم داستان زندگی دختران و زنانی است که قبل از شروع جنگ رواندا دراوایل دهه نود میلادی دریک مدرسه کاتولیک شبانه روزی در “گیگالی” پایتخت آن کشوراتفاق میافتد. جایی که دخترانی با ترکیب قومی بیشتر(هوتو) و فقط ده درصد از قوم (توتسی) درس میخوانند.
این دختران موظفند به زبان فرانسه حرف بزنند، آموزشهایی بینند یا باید جزء زنان نخبهای باشند که به ازدواج مردان ثروتمند طبقه حاکم ازقوم (هوتو) درآیند. آنها قرار است به شهروند نخبه و یک مسیحی خوب تبدیل شوند. دخترانی که میخواهند آینده رها و پر از امید داشته باشند اما زندگی آنها در تضاد های ریشهدار اجتماعی وسیاسی شکل گرفته است.
سقاها؛ نگاهی به سیاسیترین رمان عتیق رحیمی
اعتراض عتیق رحیمی رمان نویس افغانستان به ترجمه کتابش در ایران
“بانوی رود نیل” اولین فیلم سینمایی به زبان فرانسه از عتیق رحیمی است که موضوع آن افغانستان نیست. این فیلم به ریشههای بروز جنگ رواندا، نقش استعمار و سیاست، دین و قومیت و استبدادی اشاره دارد که باعث بروزجنگ میشود.
عتیق رحیمی، نویسنده و فیلمساز افغان-فرانسوی قبل از این که به کارگردانی فیلم بپردازد، رمانهای موفقی به زبان فارسی و فرانسه نوشته است. کتاب “سنگ صبور” او برنده جایزه معتبر گنکور فرانسه نیز شده است. براساس همین رمان او فیلمی ساخت که در آن گلشیفته فراهانی، بازیگر ایرانی نقش اصلی را دارد.
گلشیفته فراهانی: سنگ صبور سخت ترین فیلمی است که بازی کردهام
عتیق رحیمی: نمیدانم اگر گلشیفته نبود سنگ صبور را می-ساختم یا نه
هیات داوران بخش “نسل ها” در جشنواره برلین در خصوص انتخاب “بانوی رود نیل” به عنوان بهترین فیلم گفتهاند: ” این فیلم ما را از نظر پرداخت سیاسی، نگاه شاعرانه، سبک کار و انسانگرایی ]برای دریافت جایزه [ متقاعد ساخت.
رنگها، موسیقی، پرداخت شاغرانه و داستان آن ما را مجذوب میکند و فیلم به شرح کرامت انسانها پرداخته است.”
داوران جشنواره تاکید کرده اند که “بانوی رود نیل” بحث های زیادی را ایجاد کرده است.
حسین دانش، منتقد فیلم در مورد “بانوی رود نیل” به بی بی سی گفت: “این فیلم نشان میدهد که قتل عامها از نفرتها شروع میشوند و هرطبقه علیه طبقه دیگر میتوانند آنرا تکثیر کنند. فیلم عتیق رحیمی ارتباط مستیقم به افغانستان ندارد اما موضوع آن در افغانستان و هر کشور درگیر جنگ و نزاعهای قومی و سیاسی میتواند اتفاق بیفتد.”
آقای دانش که این فیلم را دیده است میگوید، عتیق رحیمی دریک فصل و یک صحنه از این فیلم، ادای احترامی هم دارد به “ژان ویگو” فیلمساز چپ فرانسوی و “عباس کیارستمی” فیلمساز فقید ایرانی.
تدوین فیلم “بانوی رود نیل” را هروی دلوز تدوینگر نامدار فرانسوی انجام داده است که قبلا برای تدوین فیلم “پیانیست” ساخته رومن پولانسکی، نامزد جایزه اسکار شده بود.
هفتادمین جشنواره فیلم برلین که از بیستم فوریه/فبروری تا اول مارس/مارچ در شهر برلین آلمان برگزار شد، یکی از مهمترین رویدادهای سینمایی دنیا محسوب میشود.